24.11.1902 г. у в.Баруны Ашмянскага р-на нарадзіўся Арэхва Мікалай Сямёнавіч (1902 – 1990), дзеяч рэвалюцыйнага руху ў Заходняй Беларусі, беларускі гісторык. Заслужаны работнік культуры БССР (1981), член КПСС з 1920 года.
У 1919 г. змагаўся супраць войск Юдзеніча, польскіх інтэрвентаў. У 1920 – 1923 гг. сакратар Наўгародскіх павятовага і губернскага камітэтаў РКСМ. З верасня 1923 г. у апараце ЦК РКСМ. У 1924 г. старшыня Часовага Беларускага Бюро ЦК РКСМ, першы сакратар ЦК КСМБ. Са студзеня 1925 г. на падпольнай рабоце ў Заходняй Беларусі: сакратар Віленскага акруговага камітэта, член ЦК КПЗБ. У сакавіку 1926 г. арыштаваны і 5 гадоў быў зняволены ў турмах Польшчы. У 1934–1935 гг. узначальваў Краявы сакратарыят ЦК КПЗБ. Дэлегат ІІІ канферэнцыі (1926), ІІ з’езда (1935) КПЗБ, УІІ кангрэса (1935) Камінтэрна. З мая 1935 г. член Бюро, з ліпеня 1936 г. прадстаўнік ЦК КПЗБ пры арганізацыйным апараце ЦК кампартыі Польшчы ў Празе. Са снежня 1939 г. у СССР. У Вялікую Айчынную вайну з 1944 г. у Войску польскім. З 1945 г. у апараце Міністэрства грамадскай бяспекі ПНР. У 1956-1984 гг. навуковы супрацоўнік Інстытута гісторыі партыі пры ЦК КПБ.
Аўтар даследаванняў і мемуараў, складальнік дакументальных зборнікаў па гісторыі рэвалюцыйнага руху ў Заходняй Беларусі, у т.л. калектыўнай манаграфіі “Рэвалюцыйны шлях Кампартыі Заходняй Беларусі (1921 – 1939)” (1966), зборнік успамінаў “У суровыя гады падполля” (1958), “Рэвалюцыйны рух у Заходняй Беларусі ў гады белапольскай акупацыі” (1958), «Дела и люди КПЗБ: Воспоминания» (1983).
Крыніцы інфармацыі:
1. Арэхва Мікалай Сямёнавіч // Краязнаўчы каляндар Ашмяншчыны на 2017 год/ склад. Г.У. Палубінская.–Ашмяны, 2016.– С. 36.
2. Арэхва Мікалай Сямёнавіч // Памяць: гіст.-дакум. хроніка Ашмянскага раёна/ рэдкал.: Г.К.Кісялёў [і інш.]. – Мн.: БЕЛТА, 2003. – С. 222–223. (Актыўныя дзеячы КПЗБ і ўдзельнікі нацыянальна-вызваленчага руху).
3. Бараноўскі, Я. Яго ведалі ў Маскве, паважалі ў Варшаве: аб М. С. Арэхва/ Яўген Бараноўскі ; фота // Звязда. — 2018. – 15 мая. – С. 6.
4. Каранеўскi, А. Чалавек з легендарнай кагорты: да 100-годдзя М.С.Арэхвы, ураджэнца в.Баруны, гiсторыка, дзеяча рэвалюц. руху Зах. Беларусi // Ашмян. весн. –2002 – 4 снеж. –C. 2.
5. Карлюкевіч, А. Ашмяны / Алесь Карлюкевіч; фота // Карлюкевіч, А. Старонкі радзімазнаўства. Мясціны. Асобы : краязн. нарысы / Алесь Карлюкевіч. – Мінск, 2013. – С. 4 – 7.
Маюцца звесткі пра М. С. Арэхва.